Cyberprzemoc wobec kobiet: czym jest i jak jej zapobiegać?

Nękanie i cyberprzemoc to problemy, z którymi kobiety często spotykają się w internecie. Parlament Europejski szuka sposobów, aby przeciwdziałać tym formom przemocy.

Czym jest cyberprzemoc?

Przemoc może przybierać wiele form, nie tylko fizyczną. Przemoc psychiczna jest równie szkodliwa - może to być np. przymus, zniesławienie, obelgi słowne lub nękanie i mieć miejsce na żywo lub online.

Rosnący zasięg internetu, szybkie rozprzestrzenianie się technologii komunikacji cyfrowej oraz korzystanie z mediów społecznościowych doprowadziły do tego, że cyberprzemoc wobec kobiet i dziewcząt to rosnący problem na całym świecie.

Cyberbullying, czyli nękanie w internecie, może obejmować otrzymywanie niechcianych i/lub obraźliwych e-maili, wiadomości tekstowych lub wideo o charakterze seksualnym, a także bycie celem obraźliwych i/lub nieodpowiednich zachowań na portalach społecznościowych.

Technologie deepfake, które umożliwiają podszywanie się pod kogoś - kopiowanie głosu, twarzy, ciała lub działania - są szczególnym problemem. Ta technologia jest używana głównie przeciwko kobietom - szczególnie do tworzenia spreparowanych zdjęć nagich osób bez ich zgody.

Tego rodzaju ataki mogą mieć poważne długoterminowe konsekwencje dla ofiar i wiązać się ze znacznymi kosztami dla społeczeństwa, ponieważ mogą zniechęcać kobiety do większej aktywności w życiu publicznym i politycznym.

Badanie Eurobarometru z 2024 r. pokazuje, że większość mieszkańców UE nie zgadza się ze stwierdzeniem, że cyberprzemoc może być uzasadniona. Około trzy czwarte respondentów twierdzi, że jeśli kobiety dzielą się swoimi opiniami w mediach społecznościowych, nie oznacza to, że powinny akceptować seksistowskie, poniżające lub obraźliwe odpowiedzi.

Badanie przeprowadzone przez Agencję Praw Podstawowych UE w 2014 r. wykazało, że jedna na dziesięć kobiet w Unii Europejskiej doświadczyła cyberprzemocy od 15 roku życia.

Przemoc w internecie wobec kobiet w polityce

Kobiety są nadal niedostatecznie reprezentowane w krajach UE na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji politycznych, a także w partiach politycznych. Przyczyny tej sytuacji są złożone, ale jednym z powodów jest przemoc wobec kobiet aktywnych politycznie na żywo i online, która może skłaniać kobiety do zastanowienia się dwa razy przed rozpoczęciem kariery politycznej.

Kobiety w świecie polityki, dziennikarstwa i obrony praw człowieka w UE spotykają się z większym poziomem nadużyć publicznych w świecie cyfrowym niż mężczyźni. Ataki i nadużycia wobec kobiet w polityce są szeroko rozpowszechnione w internecie, ponieważ są anonimowe, docierają do dużej grupy odbiorców i mają na celu uciszenie ofiar.

Nowe przepisy UE w celu zapobiegania cyberprzemocy wobec kobiet

W kwietniu 2024 r. Parlament przyjął pierwsze w historii unijne przepisy dotyczące zwalczania przemocy wobec kobiet. W dyrektywie wzywa się do zaostrzenia przepisów dotyczących cyberprzemocy, lepszego wsparcia dla ofiar, a także opracowania jasnej definicji, czym jest zgoda na aktywność seksualną.

Nowe przepisy określają szczegółowe wytyczne dotyczące przestępstw popełnianych w internecie, takich jak ujawnianie prywatnych informacji i wysyłanie nieprzyzwoitych zdjęć. Kraje UE będą musiały dostosować swoje przepisy krajowe do tych wymogów najpóźniej do czerwca 2027 r.

W dyrektywie, przemoc wobec przedstawicieli władz publicznych, dziennikarzy i obrońców praw człowieka stanowi okoliczność obciążającą w przypadku popełnienia przestępstwa

Unijne przepisy dotyczące ochrony prywatności mają również na celu ograniczenie cyberprzemocy. Na przykład nowy akt o usługach cyfrowych nakłada na duże platformy cyfrowe w UE obowiązek usuwania nielegalnych treści ze swoich stron internetowych. Powinno to pomóc w usuwaniu intymnych lub zmanipulowanych zdjęć, które są rozpowszechniane w internecie bez zgody osoby, której dotyczą.

Akt ws. sztucznej inteligencji ma na celu ograniczenie zagrożeń związanych z technologiami deep-fake. Przepisy wymagają, aby sztuczne lub zmanipulowane obrazy, treści audio lub wideo (deepfake) były wyraźnie oznaczone jako takie.

Bezpieczeństwo w przestrzeni cyfrowej tematem Europejskiego Tygodnia Równości Płci 2024

Parlament pragnie zwrócić uwagę na rosnący problem nękania w internecie i cyberprzemocy oraz poszukać rozwiązań. Dlatego głównym tematem Europejskiego Tygodnia Równości Płci 2024 r. jest „Kobiety w przestrzeni cyfrowej: bezpieczeństwo i wzmocnienie ich pozycji”.

Wydarzenia są organizowane przez administrację, komisje, delegacje, grupy polityczne Parlamentu. Zapoznaj się z programem.

Jak Parlament Europejski promuje równość płci

Parlament Europejski broni praw kobiet w całej UE. Jego wysiłki, aby zapewnić równość płci w miejscu pracy, w polityce i w innych dziedzinach, doprowadziły do powstania ważnych przepisów. Nowe prawnie wiążące środki obejmują wiele różnych aspektów: eliminowanie różnic w wynagrodzeniach, przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć, zwiększenie obecności kobiet w zarządach przedsiębiorstw i zwalczanie przemocy wobec kobiet.

Więcej informacji

Źródło: Parlament Europejski